ብቸኝነት ፣ ወደ እራስዎ በመንገድ ላይ ይራመዳሉ

2024 ደራሲ ደራሲ: Harry Day | [email protected]. ለመጨረሻ ጊዜ የተሻሻለው: 2023-12-17 15:38

“ብቸኛ ፣ ወደ ራስህ በመንገድ ላይ ትሄዳለህ!”

ኤፍ ኒትሽ “እንደዚህ ይናገራል ዛራቱስትራ”

በፍልስፍና እና በስነ -ልቦና ሥራዎች ውስጥ ፣ የብቸኝነትን ክስተት ሲያስቡ ፣ ከዚህ ጽንሰ -ሀሳብ ጋር ፣ ማግለል ፣ መራቅ ፣ ብቸኝነት ፣ መተው የሚለው ቃል ጥቅም ላይ ይውላል። አንዳንድ ተመራማሪዎች እነዚህን ጽንሰ -ሀሳቦች እንደ ተመሳሳይነት ይጠቀማሉ ፣ ሌሎች ደግሞ ይለያሉ። በአንድ ሰው ላይ የብቸኝነት ተጽዕኖ ላይ ከደራሲው አቋም አንፃር አንድ ሰው ቢያንስ ሦስት የተለያዩ አቀራረቦችን መናገር ይችላል። የመጀመሪያው ቡድን የብቸኝነት ሰቆቃ ፣ ከጭንቀት እና ከአቅም ማጣት ጋር ያለው ትስስር የበለጠ አፅንዖት በሚሰጥባቸው ሥራዎች የተዋቀረ ነው። ሌላ ቡድን ያለምንም ህመም ብቸኝነትን የሚያመለክቱ ሥራዎችን ያዋህዳል ፣ ህመም ቢሆንም ፣ ግን አሁንም ወደ የግል እድገትና ግለሰባዊነት የሚያመራ የፈጠራ ተግባር። እና በመጨረሻም ፣ ሥራዎቹ ፣ ደራሲዎቹ ብቸኝነትን ፣ ብቸኝነትን እና ማግለልን በእነዚህ ክስተቶች ተፅእኖ መሠረት በአንድ ሰው ላይ።

በጥንታዊው ፈላስፋ ኤፒክተተስ አመለካከት “በብቸኝነት ጽንሰ -ሐሳቡ አንድ ሰው ከእርዳታ ተነፍጎ እሱን ለመጉዳት ለሚፈልጉ ይተዋቸዋል” ማለት ነው። ግን በተመሳሳይ ጊዜ ፣ “አንድ ሰው ብቻውን ከሆነ ፣ እሱ በዚህ ብቻውን ነው ማለት አይደለም ፣ አንድ ሰው በሕዝቡ ውስጥ እንዳለ ሁሉ እሱ ብቻውን አይደለም ማለት አይደለም” [16 ፣ ገጽ 243]።

በሃያኛው ክፍለ ዘመን ታዋቂ አሳቢ ፣ ኤሪክ ፍሮም ከሌሎች ሕልውና ልዩነቶች መካከል የአንድን ሰው ማግለል እና በተመሳሳይ ጊዜ ከጎረቤቶቹ ጋር ያለውን ግንኙነት ይለያል። በተመሳሳይ ጊዜ ብቸኝነት የሚመጣው የራስን ልዩነት ከማወቅ ጀምሮ ማንነትን ሳይሆን ለማንም መሆኑን ነው (13 ፣ ገጽ 48)። “ይህ ራሱን እንደ የተለየ አካል ማወቅ ፣ የሕይወቱ ጎዳና አጭር መሆኑን ማወቅ ፣ ፈቃዱ ምንም ይሁን ምን እንደተወለደ እና ከፈቃዱ በተቃራኒ እንደሚሞት ማወቁ ነው። የብቸኝነትን እና የመገለልን ግንዛቤ ፣ በተፈጥሮ እና በኅብረተሰብ ኃይሎች ፊት የእርዳታ እጦት - ይህ ሁሉ ብቸኝነትን ፣ ገለልተኛውን ሕልውና ወደ እውነተኛ ከባድ የጉልበት ሥራ ይለውጣል”(12 ፣ ገጽ. 144 - 145]። Fromm እራሱን ለመከላከል እና በዓለም ላይ በንቃት ላይ ተጽዕኖ ከማሳደር ጋር በማያያዝ ጥልቅ የሆነውን የሰው ልጅ ፍላጎቱን የማሸነፍ ፍላጎትን ይጠራል። አካላዊ ረሃብ ወደ ሞት እንደሚያመራው “የብቸኝነት ስሜት ወደ አእምሮ ውድመት ይመራል” - እሱ ይጽፋል [11 ፣ ገጽ. 40]።

አርተር ሾፕንሃወር በሰው ሕይወት ውስጥ የብቸኝነትን አዎንታዊ ሚና ከሚከላከለው የፍልስፍና አቀማመጥ ብሩህ ተወካዮች አንዱ ነው - “አንድ ሰው ብቻውን እስከሆነ ድረስ ሙሉ በሙሉ ራሱን መሆን የሚችለው …” [15 ፣ ገጽ. 286]። የብቸኝነትን አስፈላጊነት የእድገት ተለዋዋጭነት በመከታተል ፣ ፈላስፋው ለአንድ ሕፃን እና ለወጣት እንኳን ብቸኝነት ቅጣት መሆኑን በትክክል አስተውሏል። በእሱ አስተያየት ፣ የመገለል እና የብቸኝነት ዝንባሌ የጎለመሰ ሰው እና የአረጋዊ ሰው ተወላጅ አካል ነው ፣ የመንፈሳዊ እና የአዕምሯዊ ኃይሎቻቸው እድገት ውጤት። Schopenhauer ብቸኝነት ባዶ እና ባዶ የሆኑትን ሰዎች እንደሚሸከም በጥልቅ ያምናሉ - “ብቻውን ፣ ድሆች የእሱን ተከፋይነት ይሰማቸዋል ፣ እና ታላቁ አእምሮ - ጥልቀቱ ሁሉ - በአንድ ቃል ሁሉም ሰው እራሱን እንደ ራሱ ይገነዘባል” [15 ፣ ገጽ. 286]። Schopenhauer የመገለልን እና የብቸኝነትን መስህብ የባላባታዊ ስሜትን ይመለከታል እና በእብሪት አስተያየቶች “እያንዳንዱ ረብሸኛ አሳዛኝ ተግባቢ ነው” [15 ፣ ገጽ. 293]። እንደ ፈላስፋው ብቸኝነት የሁሉም የላቀ አእምሮ እና የከበሩ ነፍሶች ዕጣ ነው።

የጀርመናዊው ፈላስፋ ኤፍ ኒቼዝ በዛራቱስትራ “ተመለስ” ንግግር ውስጥ ለብቸኝነት አሳዛኝ ዝማሬ - “ብቸኝነት! አንተ የአገሬ ሀገር ፣ ብቸኝነት! በእንባ ወደ አንተ እንዳልመለስ ለረጅም ጊዜ በዱር ባዕድ አገር ውስጥ ኖሬአለሁ!” በዚያው ቦታ ሁለት የብቸኝነት ሀይፖስታዎችን ይቃወማል - “አንድ ነገር መተው ነው ፣ ሌላኛው ብቸኝነት ነው …” [6 ፣ p.131]።

በሩሲያዊው ፈላስፋ ፣ ጸሐፊ ቪቪ ሮዛኖቭ ስለ ሰው ተገቢነት ነፀብራቅ የብቸኝነት ማስታወሻ ተሰምቷል - “ምንም ብሠራ ፣ ያየሁትን ሁሉ ከምንም ጋር ማዋሃድ አልችልም። ግለሰቡ “ብቸኛ” ነው።የሮዛኖቭ የብቸኝነት ስሜት በምሬት መራራ ደረጃ ላይ ደርሷል - “… የእኔ የስነ -ልቦና እንግዳ ባህርይ በዙሪያዬ ባለው እንደዚህ ባለው ጠንካራ የባዶነት ስሜት ውስጥ ነው - ባዶነት ፣ ዝምታ እና በዙሪያ እና በየትኛውም ቦታ ፣ - እኔ እምብዛም አውቃለሁ ፣ እኔ አላምንም ፣ ሌሎች ሰዎች ለእኔ “የዘመኑ” መሆናቸውን አምኛለሁ (7 ፣ ገጽ 81)። ቪ ቪዛ ሮዛኖቭ ለሰብአዊ አንድነት ያለውን ፍቅር ሲገልጽ ፣ “ግን እኔ ብቻዬን ስሆን ፣ እኔ ሙሉ ነኝ ፣ እና ከሁሉም ጋር ባልሆንኩ። አሁንም ብቸኛ ነኝ”(8 ፣ ገጽ 56)።

ከሩሲያ የሃይማኖት ፈላስፋ ኤን በርዲዬቭ እይታ አንጻር የብቸኝነት ችግር የሰው ልጅ መኖር ዋና ችግር ነው። የብቸኝነት ምንጭ የመነሻ ንቃተ ህሊና እና ራስን ማወቅ ነው ብሎ ያምናል። በስራው ውስጥ “ራስን ማወቅ” ኤን ኤ በርዲዬቭ ብቸኝነት ለእሱ አሳዛኝ እንደነበረ እና ልክ እንደ ኒቼቼ አክሎ “አንዳንድ ጊዜ ብቸኝነት ይደሰታል ፣ ከባዕድ ዓለም ወደ ትውልድ አገሩ እንደተመለሰ” [1 ፣ ገጽ 42]። እናም “በሕብረተሰብ ውስጥ ብቸኝነትን ተሰማኝ ፣ ከሰዎች ጋር በመግባባት” ፣ “እኔ በትውልድ አገሬ ውስጥ ፣ በመንፈሴ የትውልድ አገር ፣ ለእኔ እንግዳ ባልሆነ ዓለም ውስጥ” በሚለው ነጸብራቅ ውስጥ የኒቼሽ ቃላቶችም ተሰምተዋል። ኤን ኤ በርዲዬቭ እንደሚለው ብቸኝነት የተሰጠው ዓለምን ከመቀበል ጋር የተቆራኘ ነው ፣ በ “እኔ” እና “አይደለም-እኔ” መካከል አለመግባባት-“ብቸኝነት ላለመሆን ፣“እኛ”፣“እኔ”ማለት ያስፈልግዎታል። የሆነ ሆኖ ፣ አሳቢው ብቸኝነት ዋጋ ያለው መሆኑን አፅንዖት ይሰጣል ፣ እና እሴቱ “የግለሰባዊነትን ስሜት የሚገልፅ የብቸኝነት ቅጽበት ፣ ስለ ስብዕናው ራስን ማወቅ” [2 ፣ ገጽ 283] ላይ ነው። ኤክስፐርቶች በጣም አስተዋይ ከሆኑት የሩሲያ አሳቢዎች መካከል አንዱ አድርገው የሚቆጥሩት የኢቫን ኢሊን መስመሮች ከበርድያዬቭ ጋር በአንድነት “በብቸኝነት ውስጥ አንድ ሰው ራሱን ያገኛል ፣ የባህሪው ጥንካሬ እና የሕይወት የሕይወት ምንጭ” [5 ፣ ገጽ. 86]። ሆኖም ፣ የእኔ ስብዕና ፣ ልዩነቴ ፣ ልዩነቴ ፣ በዓለም ውስጥ ከማንኛውም ወይም ከማንኛውም ነገር ጋር ያለመመጣጠኔ አጣዳፊ እና ህመም ነው - “በብቸኝነት ውስጥ ፣ በራሴ ህልውና ውስጥ ፣ እኔ ጥልቅ ልምድን ብቻ እና የእኔን ስብዕና ፣ ልዩነቴን እገነዘባለሁ። እና ልዩነት ፣ ግን እኔ ደግሞ ከብቸኝነት መውጫ መንገድን እጓጓለሁ ፣ ከእቃ ጋር ሳይሆን ከሌሎች ጋር ፣ ከአንተ ጋር ፣ ከእኛ ጋር መገናኘትን እጓጓለሁ”[2 ፣ ገጽ 284]።

ፈረንሳዊው ፈላስፋ እና ጸሐፊ ጄ- ፒ ሳርትሬ ፣ “እግዚአብሔር ከሌለ ሁሉም ነገር ይፈቀዳል” የሚለውን ሀሳብ የህልውናዊነት መነሻ ነጥብ አድርጎ በመውሰድ በኤፍ ኤም. በአንደኛው ወንድማማች ካራማዞቭ አፍ ውስጥ ዶስቶዬቭስኪ የብቸኝነት እና የነፃነት ፅንሰ -ሀሳቦችን ያገናኛል - “… እግዚአብሔር ከሌለ እና ስለሆነም አንድ ሰው ከተተወ እሱ በራሱም ሆነ በውጭ የሚመካበት ነገር የለውም። እኛ ብቻ ነን እና ለእኛ ምንም ሰበብ የለም። በቃላት የምገልፀው ይህ ነው - አንድ ሰው ነፃ ሆኖ ተፈርዶበታል”[9 ፣ ገጽ 377]።

ታዋቂው አሜሪካዊ የስነ -ልቦና ባለሙያ ኢርዊን ያሎም የመለየትን እና የብቸኝነትን ፅንሰ -ሀሳቦች በተለዋዋጭነት ይጠቀማል እንዲሁም የግለሰባዊ ፣ ውስጣዊ እና ሕልውና ማግለልን ያጎላል። I. ያሎም [17 ፣ ገጽ 398] “እንደ ብቸኝነት የሚለማመደው የግለሰባዊ መገለል ከሌሎች ግለሰቦች መነጠል ነው። ለግለሰባዊ መገለል ምክንያቶች ፣ እሱ ከሚወዷቸው ሰዎች ጋር በተያያዘ የግጭት ስሜቶችን የሚያጋጥመውን ሰው ባህሪያትን ከጂኦግራፊያዊ እና ከባህላዊ ምክንያቶች እስከ ሰፊ ክስተቶች ይመለከታል። በያሎም መሠረት የግለሰባዊ መገለል “አንድ ሰው የራሱን ክፍሎች ከሌላው የሚለይበት ሂደት ነው” [17 ፣ ገጽ.399]። ይህ የሚከሰተው ለተለያዩ ግዴታዎች እና ከልክ በላይ በራስ የመተማመን ስሜት ምክንያት ፣ በራስ ስሜቶች ፣ ፍላጎቶች እና ፍርዶች አለመታመን ምክንያት ነው። ያሎም በምሳሌያዊ ሁኔታ የህልውና መገለልን የግለሰቦችን ከዓለም መለየት እንደሆነ በማመን የብቸኝነትን ሸለቆ ይለዋል። ነባራዊ ፈላስፋዎችን በመከተል ይህን ዓይነቱን ብቸኝነት ከነፃነት ፣ ከኃላፊነት እና ከሞት ክስተቶች ጋር ያገናኛል።

የሄይድገር “የመገኘቱ ዓለም የጋራ ዓለም ነው” [14 ፣ ገጽ.118] ብሩህ ተስፋን ያነሳሳል እና ያበረታታል። ግን በጥሬው ከጥቂት አንቀጾች በኋላ ፣ በመጀመሪያ ግንዛቤ ላይ ፓራዶክሲካዊ በሚመስሉ መስመሮች ላይ ይሰናከላሉ ፣ ከቀዳሚው ፅንሰ -ሀሳብ ጋር የማይጣጣሙ - “የመኖር ብቸኝነት እንዲሁ በዓለም ውስጥ ክስተት ነው” [14 ፣ ገጽ 120]። እሱ ሁሉንም ነገር በሄይገርገር የብቸኝነትን ክስተት ወደ ጉድለት ወደ አብሮ የመኖር ሁኔታ ያስቀምጣል።ፈላስፋው ያለ ፀፀት ፣ ሀዘን ወይም ነቀፋ “መገኘቱ ብዙውን ጊዜ እና ብዙውን ጊዜ በተበላሸ የእንክብካቤ ዘዴዎች ውስጥ ነው” ይላል። ያለ ጓደኛ ፣ ያለ ጓደኛ ፣ እርስ በእርስ ማለፍ ፣ እርስ በእርስ ምንም ግንኙነት እንዳይኖር መተሳሰብ የሚቻልባቸው መንገዶች ናቸው”(14 ፣ ገጽ.121)። “ሁለተኛ ሰው ወይም ምናልባትም አሥር እንዲህ ያለ ሁኔታ በአጠገቤ ተከስቷል” የሚለው እውነታ ከብቸኝነት የመዳን ዋስትና አይደለም ሲል ሄይገርገር ያምናል። ኒቼ ስለእሱ እንዲህ ሲል ጽ wroteል - “… በሕዝቡ ውስጥ ከእኔ ጋር ብቻህን ከመቼውም ጊዜ ይበልጥ ተውህ ነበር” [6 ፣ p.159]። ቶሬው ቃል በቃል ሁለቱንም ደራሲዎች ያስተጋባል - “እኛ ከክፍሎቻችን ፀጥታ ይልቅ ብዙውን ጊዜ በሰዎች መካከል ብቻችንን ነን” [10 ፣ ገጽ 161]። አብሮ መኖር “በግዴለሽነት እና በባዕድነት ሁኔታ” ውስጥ ስለሚከሰት “በሕዝቡ ውስጥ ብቸኝነት” በትክክል የሚቻል ይመስላል። N. Berdyaev ስለዚህ [2 ፣ ገጽ 286] “ይህ በነገሮች ዓለም ፣ በተገለፀው ዓለም ውስጥ ብቸኝነት ነው። በዕለት ተዕለት ሕይወት ውስጥ ግድየለሽነት ወይም ጉድለት ብቸኝነትን ለማስወገድ እንቅፋት ይሆናል። ሆኖም ፣ እንደ ሄይገርገር ፣ የመገኘቱ መሠረት አሁንም በሰዎች ዓለም ውስጥ የዕለት ተዕለት መኖር [14 ፣ ገጽ 177] ነው።

በ M. Buber እይታ “እሱ በተጠቀሰው መሠረት ሁለት ዓይነት የብቸኝነት ዓይነቶች አሉ። ብቸኝነት አለ ፣ እሱም ቡቤር የመንጻት ቦታ ብሎ የሚጠራው እና አንድ ሰው ያለ እሱ ማድረግ አይችልም ብሎ ያምናል። ነገር ግን ብቸኝነት እንዲሁ “አንድ ሰው የሚጠብቀውን ከመገናኘቱ በፊት እራሱን ለመመርመር እና እራሱን ለመመርመር ሳይሆን ከራሱ ጋር ውይይት የሚያደርግበት የመለያ ምሽግ ሊሆን ይችላል ፣ ነገር ግን በራስ ስካር ውስጥ የነፍሱን ምስረታ ያሰላስላል ፣ ከዚያ ይህ ነው እውነተኛ የመንፈስ ውድቀት ፣ ወደ መንፈሳዊነት መንሸራተቱ”(4 ፣ ገጽ 75)። ብቸኛ መሆን ማለት “ከአለም ጋር አንድ ፣ እሱም … እንግዳ እና የማይመች” ሆኖ እንዲሰማው ኤም ቡበር ያምናል። በእሱ አስተያየት “በእያንዳንዱ ዘመን ብቸኝነት በጣም ቀዝቃዛ እና የበለጠ ከባድ ነው ፣ እና ከእሱ ለማምለጥ ከባድ እና ከባድ ነው” [3 ፣ ገጽ.200]።

ቡበር የአሁኑን የሰው ልጅ ሁኔታ ሲገልጽ “ታይቶ በማይታወቅ የብቸኝነት ሕይወት ስሜት ውስጥ የማያውቅ የማኅበራዊ እና የጠፈር ቤት አልባነት ፣ ዓለማዊ እና የሕይወት ፍርሃት” (3 ፣ ገጽ.228)። የብቸኝነትን ተስፋ ከመቁረጥ መዳን ፣ “የተፈጥሮ መሠረትን” እና “በጩኸት በሰው ዓለም መካከል የተናቀውን” የመቀደድ ስሜትን በማሸነፍ ቡቤር “መካከል” የሚለው ጽንሰ -ሀሳብ የተመሠረተበት የዓለም ልዩ ራዕይ ውስጥ ያስባል - “የሰው ልጅ እውነተኛ ቦታ እና ተሸካሚ” “አንድ ብቸኛ በሌላውነቱ ሁሉ ሌላውን እንደራሱ ሲያውቅ ፣ ማለትም ፣ እንደ ሰው ፣ እና ወደዚህ ወደ ሌላ ይሰብራል ፣ በዚህ ጊዜ ብቻ በዚህ ቀጥተኛ እና በሚለውጥ ስብሰባ እና በብቸኝነት ውስጥ ይሰብራል”[3 ፣ ገጽ.229]።

BIBLIOGRAPHY

1. Berdyaev N. A. ራስን ማወቅ (የፍልስፍና የሕይወት ታሪክ ተሞክሮ)። - ኤም.- ዓለም አቀፍ ግንኙነቶች ፣ 1990- 336 p.

2. Berdyaev N. A. ራስን እና የነገሮች ዓለም - የብቸኝነት እና የመግባባት / የመንፈስ እና የእውቀት ፍልስፍና ተሞክሮ። - ኤም.

3. ቡበር ኤም የሰው ችግር / ሁለት የእምነት ምስሎች - ከጀርመን / ኤድ ተተርጉሟል። ፒኤስ ጉሬቪች ፣ ኤስ ያ። ሌቪት ፣ ኤስ.ቪ. ሌዞቫ። - ኤም. ሪፐብሊክ ፣ 1995- ኤስ 157- 232።

4. ቡበር ኤም እኔ እና እርስዎ / ሁለት የእምነት ምስሎች - ከጀርመን / ኤድ ተተርጉሟል። ፒኤስ ጉሬቪች ፣ ኤስ ያ። ሌቪት ፣ ኤስ.ቪ. ሌዞቫ። - መ. Respublika ፣ 1995- P.15- 124።

5. አይሊን ኢ. ወደ ሕይወት እመለከታለሁ። የሐሳብ መጽሐፍ። - ኤም. ኤክስሞ ፣ 2007- 528 p.

6. Nietzsche F. So Spoke Zarathustra / Works in 2 ጥራዞች. ቅፅ 2 / ፐር. ጋር.; ኮም. ፣ ኤድ. እና ed. ማስታወሻ. ካ. ስቫስያን። - ኤም. ሚስል ፣ 1990- 832 p.

7. ሮዛኖቭ ቪ.ቪ. የክርስትና ዘይቤዎች። - ኤም.: OOO “የ AST ማተሚያ ቤት” ፣ - 2000. - 864 p.

8. ሮዛኖቭ ቪ.ቪ. ብቸኛ / ሥራዎች - መ - ሶቪዬት ሩሲያ ፣ - 1990. - P.26 - 101.

9. ሳርትሬ ጄ.ፒ. ህልውታዊነት ሰብአዊነት / የአማልክት ድንግዝግዝታ ነው። - መ. - የፖለቲካ ሥነ ጽሑፍ ማተሚያ ቤት ፣ - 1990. - ኤስ 319 - 344።

10. ቶሮው ጂ.ዲ. ዋልደን ፣ ወይም ሕይወት በጫካ ውስጥ። - መ: ማተሚያ ቤት “ሳይንስ” ፣ - 1980. - 455 ዎች።

11. Fromm E. ከነፃነት ማምለጥ / Per. ከእንግሊዝኛ ጂ. ኤፍ. ሽቪኒክ ፣ ጂ. ኖቪችኮቫ - ኤም. - የአካዳሚክ ፕሮጀክት ፣ - 2007 - 272 p.

12. Fromm E. የፍቅር ጥበብ // በመጽሐፉ ውስጥ። የሰው ነፍስ / ፐር. ከእንግሊዝኛ ቲ ፒሬፔሎቫ - ኤም.: ሪፐብሊክ ፣ - 1992. - P.109 -178።

13. ከኤም ኢ ሰው ለራሱ። የስነምግባር ሥነ ልቦናዊ ችግሮች ጥናት / ፐር. ከእንግሊዝኛ ኤል ኤ ቼርቼheቫ። - ሚንስክ ኮሌጅየም ፣- 1992- 253 p.

14. Heidegger M. መሆን እና ጊዜ / ፐር. ከእሱ ጋር. ቪ.ቪ. ቢቢኪን - ኤስ.ቢ.ቢ “ሳይንስ” ፣ - 2006 ፣ 453 p.

15. Schopenhauer A.ከእውነት መጋረጃ በታች - ሳ. ይሰራል። - ሲምፈሮፖል- ሬኖሜ ፣- 1998- 496 p.

16. ኤፒክቶተስ። ውይይቶች / የጥበብ ብልህነት። - ሲምፈሮፖል- ሬኖሜ ፣ 1998- ገጽ 89- 340።

17. ያሎም I. ህልውና ሳይኮቴራፒ / ፐር. ከእንግሊዝኛ ቲ.ኤስ. ድራብኪና። - መ - ገለልተኛ ኩባንያ “ክፍል” ፣ 1999. - 576 p.