በእውቀት-ባህርይ ሳይኮቴራፒ ውስጥ የ “ግንዛቤ” (አስተሳሰብ) ክስተት

2024 ደራሲ ደራሲ: Harry Day | [email protected]. ለመጨረሻ ጊዜ የተሻሻለው: 2023-12-17 15:38

በዘመናዊ የግንዛቤ-ባህርይ ሳይኮቴራፒ ውስጥ “አእምሮ” በአንፃራዊነት አዲስ እና አስደሳች ክስተት ነው።

ባለፉት አሥርተ ዓመታት ፣ የውጭ ሥነ -ጽሑፍ የግንዛቤ ጽንሰ -ሀሳብ ወይም ሥነ -ልቦናዊ አስተሳሰብን በሳይንሳዊ እድገት ላይ ያተኮሩ ሥራዎች ብዛት ያለማቋረጥ ጭማሪ አሳይቷል [4 ፣ 18]።

በማሰላሰል ልምዶች ውስጥ የግንዛቤ ዘዴዎች እንደ ቡድሂስት እና ሌሎች የምስራቃዊ መንፈሳዊ ወጎች አካል ሆነው ለዘመናት ኖረዋል። በክሊኒካዊ ሳይኮሎጂ እና ሳይኮቴራፒ ውስጥ በሳይንሳዊ ምርምር አውድ ውስጥ የአስተሳሰብን ክስተት ማጥናት በ 1980 ዎቹ ውስጥ ተጀመረ (Kabat Zinn, 1990) [4, 18]።

የ “አእምሮ” ጽንሰ -ሀሳብ የመነጨው በዜን ቡድሂዝም ፍልስፍና ነው። እሱ ለአሁኑ አፅንዖት የተሰጠ አቅጣጫን ያመለክታል። ዜን እያንዳንዱ ቅጽበት የተሟላ እና ፍጹም መሆኑን እና የለውጥ ምኞት ሳይሆን መቀበል ፣ ትህትና እና ማድነቅ በሕክምና ማዕከል ውስጥ መሆን እንዳለበት ያስተምራል (ሀይስ እና ሌሎች ፣ 2004)። በመጀመሪያው ትርጉሙ ፣ ይህ ጽንሰ -ሀሳብ የአዕምሮ ሁኔታዎችን አያመለክትም ፣ ግን አለን እንዳመለከተው ፣ አንዳንድ የአስተሳሰብ ገጽታዎች ለስነልቦናዊ ሂደቶች ተጋላጭነትን ያካትታሉ። የግንዛቤው ማዕከላዊ አካል ሀሳቦች ሀሳቦች ብቻ ናቸው ፣ “እርስዎ” ወይም “እውነታ” (Fonagy ፣ Bateman, 2006) [1, 20] ናቸው። በንቃት የመኖርን ሕይወት ችሎታዎች ማስተዳደር ዓለምን በሰፊው እንዲመለከቱ ያስችልዎታል ፣ በዘመናዊ ተለዋዋጭ በማደግ ላይ ባለው ዓለም ውስጥ ትልቅ ጠቀሜታ ያላቸውን አሉታዊ መረጃዎችን እና ጭንቀቶችን በብቃት ለመቋቋም የመማር እድልን ይከፍታል።

እየተነጋገርን ያለነው ስለ አስተሳሰብ ያለውን አመለካከት እንደ ተራ ሀሳብ ነው ፣ እና እንደ የእውነት ኦንቶሎጂ ነፀብራቅ አይደለም። ይህ አመለካከት ከአሉታዊ ልምዶች ጋር የመቋቋም ከፍተኛ ቅልጥፍናን አስቀድሞ ይገመታል ፣ ማለትም ፣ የልምድ ልምዶችን ተግባራዊ የማድረግ ቀላልነት ፣ ገለልተኛ ክስተቶችን ከአሉታዊ ፅንሰ -ሀሳብ ፣ የልዩነት ስፋት እና ለአሉታዊ ማነቃቂያዎች ምላሾች መላመድ [4 ፣ 19]።

“አእምሮን” (ንቃተ -ህሊና) የሚለውን ቃል ከግምት ውስጥ በማስገባት በዌብስተር የእንግሊዝኛ ገላጭ መዝገበ -ቃላት (“ዌብስተር”) ውስጥ “አእምሮ” የሚለው ቃል እንደሚከተለው ይገለጻል-

1. የእንክብካቤ ጥራት ወይም ሁኔታ;

2. የአስተሳሰብዎን ፣ የስሜቶችዎን ወይም የልምድ ልምዶችዎን ከፍ ያለ ወይም የተሟላ ግንዛቤን የማያዳላ ሁኔታ የማቆየት ልምምድ ከቅጽበት እስከ ቅጽበት ፣

3. የንቃተ ህሊና ሁኔታ [5]።

በሥነ-ልቦና ውስጥ ፣ ስለግንዛቤ የግንዛቤ-የግለሰባዊ ዘይቤን የሚገልጽ ባህሪ ሆኖ ማውራት የተለመደ ነው። በዚህ ጉዳይ ላይ የምርምር ርዕሰ ጉዳይ በአንድ ሰው ውስጣዊ ሕይወት አደረጃጀት ውስጥ የግንዛቤ ተግባር ነው (ዲዶና ፣ 2009) [4 ፣ 20]።

የእውነታውን ውስጣዊ ስዕል ተገዥነት የመገንዘብ ችሎታ ስለዚህ እንደ የተለያዩ የስነልቦናዊ ጭንቀቶችን ለመቋቋም እንደ ውጤታማ ዘዴ ተደርጎ ይወሰዳል - ጭንቀት ፣ ፍርሃት ፣ ብስጭት ፣ ቁጣ ፣ ወሬ [4 ፣ 20]።

W. Kuyken ከኤድ. የአስተሳሰብ ችሎታዎች እና የልምድ አለመቀበል ችሎታዎች በአሉታዊ ስሜቶች እና በተወሰኑ የአስተሳሰብ ዘይቤዎች መካከል ያለውን ግንኙነት ደረጃ [4 ፣ 23] ያመለክታሉ።

የንቃተ -ህሊና ክስተት የበርካታ የስነ -ልቦና ሕክምና አቀራረቦች ማዕከላዊ አካል መሆኑን ልብ ሊባል የሚገባው ነው - በአዕምሮ ላይ የተመሠረተ የጭንቀት ቅነሳ ፕሮግራም (MBSR) ወይም በአእምሮ ላይ የተመሠረተ የጭንቀት መቀነስ እና ማሰላሰል (ካባት ዚን ፣ 1990) ፣ አእምሮን መሠረት ያደረገ የግንዛቤ ሕክምና (ኤምቢሲቲ) ፣ ወይም አእምሮ የተመሠረተ የእውቀት (ኮግኒቲቭ) ቴራፒ። የግንዛቤ ሳይንሳዊ ጥናት እንደ አንድ የተወሰነ የስነ -ልቦና ሕክምና ጣልቃ ገብነት በተጨማሪ ፣ ይህ ክስተት የበለጠ ተወዳጅ በሆኑ ጽሑፎች ውስጥ ለመንፈሳዊ እድገት ፣ ለደስታ ፣ ለጥበብ ፣ ወዘተ መንገድ በንቃት ተብራርቷል። [4 ፣ 22]።

የንቃተ-ህሊና ጽንሰ-ሀሳብ በእውቀት-ባህርይ ዘዴዎች ውስጥ አስፈላጊ ትግበራዎችን አግኝቷል ፣ እነሱም ዲያሌክቲካል የባህሪ ሕክምናን (DPT ፣ Linehan ፣ 1987 ፣ Chiesa ፣ Serretti ፣ 2001) እና የመንፈስ ጭንቀትን ድግግሞሽ የመቀነስ እድልን ለመቀነስ የታሰበ የእውቀት (ኮግኒቲቭ) የባህሪ ሕክምና ዓይነት። (Teasdale et al., 2000)። ንቃተ -ህሊና በአስተሳሰብ ጽንሰ -ሀሳብ ውስጥ የተካተተውን የግልጽነት አስተሳሰብን ያንፀባርቃል (Fonagy, Bateman, 2006) [1, 20; 4]።

አእምሮን ማሠልጠን ይቻላል። ለንቃተ ህሊና መኖር እና በዙሪያው ያለውን እውነታ ለመገንዘብ ለችሎቶች እድገት ምስጋና ይግባቸው ፣ የሰዎች የህይወት ጥራት በተሻለ ሁኔታ በተሻለ ሁኔታ ሊለወጥ ይችላል። እሱ እንደ ሀሳቦች ፣ ለድርጊት ማበረታቻ ሳይኖር ፣ በህይወት ውስጥ ቀስቃሽ እርምጃዎችን እንዲያስወግዱ ያስችልዎታል ፣ እንዲሁም በአስቸጋሪ የሕይወት ሁኔታዎች ውስጥ ኃላፊነት የሚሰማቸው ውሳኔዎችን የማድረግ ፍላጎትን ይፈጥራል።

ዘመናዊ የአስተሳሰብ ጽንሰ -ሀሳቦች በዲያሌክቲካል ባህርይ ሕክምና (ዲቢቲ) ላይ ባለው ሥነ ጽሑፍ ውስጥ ተገልፀዋል [3]። ዲቢቲኤ (ዲቢቲ) አእምሮ በአሁኑ ጊዜ ሙሉ ትኩረት በመስጠት ሆን ብሎ የመኖር ችሎታ ነው (ሙሉ በሙሉ ለመገኘት እና በሕይወትዎ ውስጥ ለመሳተፍ አውቶማቲክ ወይም የተለመዱ ልማዶችን ለመተው) ፤ የአሁኑን አፍታ ለመኮነን ወይም ላለመካድ (መዘዞቹን በመገንዘብ ፣ ጠቃሚ እና ጎጂን በመለየት ፣ ግን የአሁኑን ጊዜ የመገምገም ፍላጎትን መተው ፣ እሱን ለማስወገድ ፣ ለማገድ ወይም ለማገድ)። ካለፈው ወይም ከወደፊቱ ጋር ላለመያያዝ (ለእያንዳንዱ አዲስ ቅጽበት ተሞክሮ ትኩረት ለመስጠት ፣ እና ያለፈውን ወይም የወደፊቱን አጥብቆ በመያዝ የአሁኑን ችላ ለማለት) [3]። ይህ አካሄድ የህይወት ልዩ ፍልስፍና ያንፀባርቃል። የአስተሳሰብ ልምምድ ምንድነው? ያንን አፍታ ሳይፈርድ ትኩረትን ወደ የአሁኑ አፍታ መምራት። ማሰላሰል አስቀድሞ በተወሰነው ጊዜ (በተቀመጠበት ፣ በቆመበት ወይም በሚተኛበት ጊዜ) የአስተሳሰብ እና የአዕምሮ ችሎታዎችን መገንባት ነው። እኛ ስናሰላስል ፣ እኛ አተኩረን ፣ ትኩረታችንን (ለምሳሌ ፣ በሰውነት ውስጥ ባሉ ስሜቶች ፣ እስትንፋስ ፣ ስሜቶች ወይም ሀሳቦች) ላይ እናተኩራለን ፣ ወይም ትኩረታችንን (ወደ የግንዛቤ መስክችን የሚገባውን ሁሉ አቅፈን)። እርስ በርሳቸው የሚለያዩ ብዙ የማሰላሰል ዓይነቶች አሉ (በዋነኝነት ትኩረታችን ክፍት ወይም ተኮር ከሆነ ፣ እና ያተኮረ ከሆነ ፣ ከዚያ በየትኛው ነገር ላይ)። አእምሮም በእንቅስቃሴ ላይ ሊሆን ይችላል። በእንቅስቃሴ ላይ አእምሮን ለመለማመድ ፣ የአስተሳሰብ ችሎታዎችን ወደ ማንኛውም የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ለማምጣት ብዙ አጋጣሚዎች አሉ -ዮጋ ፣ ኪጎንግ ፣ መራመድ ፣ ማርሻል አርት (ታይ ቺ ፣ አይኪዶ ፣ ካራቴ) ፣ ዳንስ እና ሌሎችም [3]።

የአንዳንድ የአስተሳሰብ ቴክኒኮችን ሲተነተን ፣ በአእምሮ መተንፈስ ላይ የተመሠረተ ውጤታማ ልምምዶችን ልብ ማለት ተገቢ ነው። ለምሳሌ ፣ መልመጃው “ወደ ውስጥ እና ወደ ውጭ መቁጠር” - “በቱርክ ፋሽን ወለሉ ላይ ተቀመጡ። እንዲሁም ወንበር ላይ ቁጭ ብለው ፣ ተንበርክከው ፣ መሬት ላይ ተኝተው ቀስ ብለው መሄድ ይችላሉ። አየር በሚተነፍስበት ጊዜ ፣ ወደ ውስጥ ሲተነፍሱ ይወቁ እና ቀስ ብለው ያስተውሉ - “እኔ እተነፍሳለሁ ፣ አንድ”። በሚተነፍሱበት ጊዜ ፣ ስለ ድካሙ ይገንዘቡ እና በአእምሮ ማስታወሻ “እኔ አወጣለሁ ፣ አንድ ጊዜ”። ከሆድዎ መተንፈስ መጀመርዎን ያስታውሱ። ከሚቀጥለው እስትንፋስ ጀምሮ ፣ ያውቁት እና በአእምሮዎ ያስተውሉ - “ሁለት እተነፍሳለሁ”። ቀስ ብሎ መተንፈስ ፣ ስለ ድካሙ ይገንዘቡ እና በአእምሮ ማስታወሻ “እኔ አወጣለሁ ፣ ሁለት”። ወደ አሥር ይሂዱ ፣ ከዚያ ወደ አንዱ ይመለሱ። ሲዘናጉ ወደ አንድነት ተመለሱ [3, 311]። እሱ ሁለገብ መልመጃ ነው እና በተለያዩ ቅንብሮች ውስጥ ሊያገለግል ይችላል። ጭንቀትን ፣ ፍርሃትን ፣ ሽብርን እና ከአሉታዊ ሀሳቦች ትኩረትን ለመሳብ ይረዳል። የቀረበውን መልመጃ በማከናወን ሂደት ትኩረት ወደ አንድ ሰው መተንፈስ ግንዛቤ እና ወደ ሂሳቡ ይቀየራል ፣ ይህም በመጨረሻ ለሥነ -ስሜታዊ ሁኔታ መረጋጋት አስተዋጽኦ ያደርጋል።

በሜታ-ትንተና ደረጃ ላይ ያሉ ብዙ ጥናቶች በተለያዩ የአእምሮ ሕመሞች ሕክምና ውስጥ የአእምሮ-ተኮር ሕክምናን ውጤታማነት አረጋግጠዋል [4 ፣ 19]።

ሥነ ጽሑፍ

1. Bateman E. W., Fonagi P. በአስተሳሰብ ላይ የተመሠረተ የድንበር ስብዕና መዛባት አያያዝ -ተግባራዊ መመሪያ። - ኤም. “አጠቃላይ የሰብአዊ ምርምር ተቋም” ፣ 2006. - 248 p.
2. ላየን ፣ ኤም.ለድንበር ስብዕና መታወክ / ማርሻ ኤም ላይን የእውቀት (ኮግኒቲቭ) የባህሪ ሕክምና። - ኤም.: “ዊሊያምስ” ፣ 2007. - 1040 ዎቹ።
3. ላይንን ፣ ማርሻ ኤም የክህሎት ስልጠና መመሪያ ለጠረፍ መስመር ስብዕና መታወክ ሕክምና። ከእንግሊዝኛ - ኤም.: LLC “አይ.ዲ. ዊሊያምስ”፣ 2016. - 336 p.
4. Ugoጎቭኪና ኦ.ዲ. ፣ Shilnikova Z. N. የአስተሳሰብ ጽንሰ-ሀሳብ (ግንዛቤ) -የተለየ የስነ-ልቦና ደህንነት ሁኔታ / ዘመናዊ የውጭ ሥነ-ልቦና። - 2014። –№ 2. - С.18-26.
5. መርሪያም-ዌብስተር መዝገበ-ቃላት እና ተውሩሰስ። [የኤሌክትሮኒክ ምንጭ]። -የመዳረሻ ሁኔታ;