ውጥረት - የአጠቃቀም መመሪያዎች ፍቺ ፣ የጭንቀት ቃል ታሪክ

2024 ደራሲ ደራሲ: Harry Day | [email protected]. ለመጨረሻ ጊዜ የተሻሻለው: 2023-12-17 15:38

“በዚህ መጽሐፍ ውስጥ በጣም አስፈላጊው ሀሳብ እዚህ አለ - ሕይወትዎን ለማዳን የተቻለውን ያህል የሜዳ አህያ (የሜዳ አህያ) ከሆነ ፣ ወይም ረሃብን ላለመሞት የሚቻለውን ያህል የሚሮጥ ከሆነ ፣ የሰውነትዎ የፊዚዮሎጂ ምላሽ ዘዴዎች በጣም ጥሩ ናቸው። በእንደዚህ ዓይነት የአጭር ጊዜ አካላዊ ድንገተኛ አደጋዎች… በዚህች ፕላኔት ላይ ላሉት አብዛኛዎቹ እንስሳት ውጥረት በዋናነት የአጭር ጊዜ ቀውስ ነው። ከዚህ ቀውስ በኋላ በሕይወት ይኖራሉ ወይም ይሞታሉ። እና ቁጭ ብለን ስንጨነቅ ፣ ተመሳሳይ የፊዚዮሎጂ ምላሾችን እናበራለን። ነገር ግን እነዚህ ምላሾች ሥር የሰደደ ከሆኑ ወደ ጥፋት ሊያመሩ ይችላሉ”*።

የጭንቀት ሁኔታ በእውነተኛ ምክንያት ከሆነ - መጪ ፈተና ፣ ቃለ መጠይቅ ፣ በተመልካቾች ፊት መናገር ፣ ከባድ ድርድሮች ፣ ወዘተ. እና ከዚያ ሁሉንም የአካል ችሎታዎች ለማነቃቃት መንገድ ነው ፣ ከዚያ በአጭር ጊዜ ውጥረት ሁኔታ ውስጥ (አንድ ጉልህ ክስተት ከመከሰቱ በፊት ለአንድ ሳምንት መተኛት የማንችልበት ሁኔታ ይህ አይደለም ) ፣ እኛ ከፊታችን ያሉትን ሥራዎች በብቃት እንቋቋማለን ፣ ችግሩን ለመፍታት ድርጊቶቻችንን በመምራት።

ነገር ግን ወደ ሥነ -ልቦናዊ “ጭራ” ስንገባ እና ያለእውነተኛ ምክንያት የጭንቀት ምላሹን ስናነቃ ፣ ከዚያ እኛ ከ “ጭንቀት” ፣ “ኒውሮሲስ” ፣ “ፓራኒያ” ወይም “ተገቢ ያልሆነ ጠበኝነት” ጋር እንገናኛለን።

የጭንቀት ምርምር

የጭንቀት ምርምር አስገራሚ መረጃን አስገኝቷል-

የሰውነት ፊዚዮሎጂያዊ ስርዓት በአካላዊ ምክንያቶች ብቻ ሳይሆን ስለእነሱ ሀሳቦች ብቻ ይሠራል።

በ 1930 ዎቹ የሙያ ሥራው መጀመሪያ ላይ በኢንዶክሪዮሎጂ መስክ ወጣት ስፔሻሊስት ጂ ሴሊየ የሙከራ አይጦችን በመጠቀም በሰውነት ላይ የእንቁላል ፍሬን ውጤት አጠና። አይጦቹን በመጠኑ በሚያስደንቅ ሁኔታ በመርፌ አስገባቸው - አይጦቹ ከጠረጴዛው ላይ ወደቁ ፣ መቱ ፣ ሸሹ - በአጠቃላይ ፣ ማንኛውም ተመልካች በፍርሃት ውስጥ እንደነበሩ ግልፅ ይሆናል።

ከጥቂት ወራት በኋላ ሴሌ በአይጦች ውስጥ የበሽታዎችን መከሰት አገኘ - የሆድ ቁስለት ፣ አድሬናል ዕጢዎች (የጭንቀት ሆርሞኖች የሚመረቱበት) ፣ የበሽታ መከላከያ አካላት ሕብረ ሕዋሳት ለውጦች። በአንደኛው እይታ ፣ የዚህ ንጥረ ነገር አካል ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ ግልፅ ነበር።

ግን ለሙከራው ንፅህና ፣ ሳይንቲስቱ የቁጥጥር ቡድንን ለመጠቀም ወሰነ -በየቀኑ እነዚህን አይጦች በጨው መፍትሄ በመርፌ አስገባቸው። በተመሳሳይ ጊዜ ሴልዬ ከአይጦች ጋር ይበልጥ ቀልጣፋ እና ትክክለኛ አልሆነችም ፣ እናም አሁንም በፍጥነት በመሮጥ እና በመርፌ ጊዜ ከጠረጴዛው ወደቁ። ከጊዜ በኋላ አይጦቹ የመመረቂያ መርፌዎችን ከተቀበሉት የመጀመሪያው ቡድን አይጦች ጋር ተመሳሳይ የሚያሠቃዩ ምልክቶችን አሳይተዋል።

በሙከራው ውጤት ላይ በማሰላሰል ፣ ሴልዬ በመጀመሪያ እና በሁለተኛው ጉዳዮች ላይ የሚያሠቃዩ መርፌዎች የተለመዱ እንደነበሩ እና ምናልባትም የበሽታ መከሰት ደስ የማይል የሕመም ልምዶች ምላሽ ነው ወደሚለው ግምት መጣ።

ሳይንቲስቱ “ደስ የማይል ልምድን” ለማባዛት ወሰነ። አንዳንድ አይጦችን በቀዝቃዛ ምድር ቤት ውስጥ ፣ ሌሎቹን በሞቃታማ ሰገነት ጣሪያ ስር አስቀመጠ ፣ ሌሎቹን ደግሞ የማያቋርጥ አካላዊ ጥረት አደረገ። ከተወሰነ ጊዜ በኋላ ከላይ የተጠቀሱት በሽታዎች በሶስቱ የአይጦች ቡድኖች ውስጥ ተገኝተዋል።

ስለዚህ ሴልዬ ከጭንቀት ጋር የተዛመዱ በሽታዎች የበረዶ ግግር ጫፍን አገኘ። በእሱ ሙከራ ውጤት መሠረት ሴሌ በአይጦች “ደስ የማይል ልምዶች” በአካላዊ ቃል - “ውጥረት” ብሎ ጠራው። ይህ ቃል በ 1920 ዎቹ በፊዚዮሎጂስት ዋልተር ኬኖን ተፈለሰፈ። ውጥረትን ወይም የበረራ ምላሽ (“ውጊያ ወይም በረራ”) ለጭንቀት የሰውነት ምላሽ የጠራው ዋልተር ካነን ነበር። እኛ አሁንም ከአንድ ሚሊዮን ዓመታት በፊት በአያቶቻችን የተገነባውን የምላሽ ስርዓት እንጠቀማለን።

ሴልዬ ይህንን ጽንሰ ሃሳብ በሁለት ሃሳቦች አዳብሯል።

አንድ.አካሉ ለማንኛውም የጭንቀት ውጤቶች በተመሳሳይ ምላሽ ይሰጣል - በአከባቢው የሙቀት መጠን መጨመር ወይም መቀነስ ፣ የመብላት ወይም የመቁሰል ስጋት ፣ ወይም ሊሆኑ ስለሚችሉ አሉታዊ ውጤቶች ሀሳቦች (የኋለኛው በሰዎች ላይ ብቻ ይሠራል) - እንስሳት እንደዚህ ዓይነት ችግር የለባቸውም - ሊሆኑ ስለሚችሉ ችግሮች ይጨነቃሉ) … እነዚያ። የጭንቀት ተፅእኖዎች በሰውነት ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ ለአካላዊ እና ለአእምሮ ታማኝነት ስጋት እንደሆነ ተደርጎ የሚቆጠር ሲሆን በሰው ውስጥ ፊዚዮሎጂያዊ እና ባዮኬሚካላዊ ለውጦችን የሚያመለክቱ የመላመድ ዘዴዎችን ያጠቃልላል ፣ ይህም አንድ ሰው ወደ ውጥረት አንዳንድ ውጫዊ ምላሾችን ያስከትላል።

2. የአስጨናቂዎች ውጤቶች ለረዥም ጊዜ ከቀጠሉ ወደ አካላዊ ሕመም ሊያመራ ይችላል።

እና አንዳንድ ቀዳሚ አደጋዎች ፣ ለምሳሌ ፣ የዱር እንስሳት ጥቃት ፣ ተገቢነታቸውን አጥተዋል ፣ በሌሎች ተተክተዋል - ምንም ማለት አይደለም ፣ ለምሳሌ ፣ ማህበራዊ ደረጃን የማጣት አደጋ ፣ እንደ ለሕይወት ስጋት.

የጭንቀት ጽንሰ -ሀሳብ

በዘመናዊ ሰው ሕይወት ውስጥ ውጥረት ቀድሞውኑ የተለመደ ቢሆንም የጭንቀት እና የማያቋርጥ ውጥረት ሁኔታ በእኛ በእኛ ባይስተዋልም ፣ በሳይንስ ውስጥ አሁንም ውጥረት ምን እንደሆነ አንድ ነጥብ የለም። የጭንቀት ችግር ብዙ የተለያዩ ትርጓሜዎች አሉ እና ይህ አያስገርምም። የጭንቀት ክስተት በጣም ብዙ ነው ፣ ስለሆነም እያንዳንዱ ትርጓሜዎች አንዱን ገጽታዎች ብቻ መግለፅ ይችላሉ።

የ “ውጥረት” ጽንሰ -ሀሳብ እንደ

- ለማነቃቂያዎች (አስጨናቂዎች) ምላሽ (ጂ ሴልዬ ፣ ጄ ጎዴፍሮይ ፣ በፖላኮቫ ላይ);

- ለሰው ልጅ የመላመድ ችሎታዎች መስፈርቶች (D. Fontana, D. L. Gibson, J. Greenberg);

- በሰው እና በውጫዊ አከባቢ መካከል መስተጋብር ተፈጥሯዊ ሂደት (RLazarus ፣ S. Folkman ፣ K. Cooper ፣ F. Dave ፣ M. O'Dryyscoll);

- የአካል ልዩ የአካል ፣ የስነልቦና ፣ የፊዚዮሎጂ ሁኔታ (ኤም.

- የአካላዊ እና የአእምሮ ጤና መበላሸት ምክንያት የሆነው የአእምሮ ወይም የአካል ውጥረት (ኤል ኤ ኪታዬቭ ስሚክ ፣ ዩ አይ አሌክሳንድሮቭ ፣ ኤ ኤም ኮልማን)።

በእኔ ውጤታማ የጭንቀት አስተዳደር ኮርስ ውስጥ ፣ በተበላሸ ግንኙነት ምክንያት ውጥረትን እመለከታለሁ። መሠረቱ የጭንቀት ሁኔታ ከእውነተኛ ወይም ከታሰበው አስጨናቂ ጋር በሚገናኝበት ጊዜ ብዙውን ጊዜ የሚከሰት መሆኑን የሚያሳዩ እውነታዎች ናቸው - ከአንድ የተወሰነ ሰው ፣ አድማጮች ፣ አከባቢ ፣ መረጃ ፣ ወዘተ. በክፍል ውስጥ ፣ ተሳታፊዎች ውጥረትን እንዴት መቋቋም እንደሚችሉ ፣ ከጭንቀት በኋላ ራሳቸውን እንዴት እንደሚንከባከቡ ይማራሉ። ከሦስቱ የጭንቀት ክፍሎች ጋር እንተዋወቃለን - “አስጨናቂዎች” ፣ “ንቃተ -ህሊና ፣ የተለመዱ የጭንቀት ምላሾች” እና ለጭንቀት አዲስ ውጤታማ “የባህሪ ምላሾችን” እንማራለን። ስለቡድን ፕሮግራሙ ተጨማሪ ዝርዝሮች በአገናኙ ላይ ሊገኙ ይችላሉ-

በአሁኑ ጊዜ በውጥረት መስክ የሚከተሉት የምርምር ዘርፎች ተለይተዋል-

• ውጥረት በሰውነታችን ላይ የሚያስከትለውን ውጤት እና የሚያስከትለውን ውጤት ማጥናት። (ለምሳሌ ፣ አሁን የረጅም ጊዜ ውጥረቶች ከጠንካራ ፣ ግን ከአጭር ጊዜ ይልቅ በአካል እና በአዕምሮ ላይ የበለጠ አጥፊ ውጤት እንዳላቸው ተረጋግጧል።

• ውጥረትን መቋቋም ላይ ተጽዕኖ የሚያሳድሩ ነገሮችን ማጥናት። (ስለ ውጥረት ችግር በዘመናዊ ጥናቶች ፣ ውጥረትን ለማሸነፍ መንገዶች ጥናት ማዕከላዊ ነው);

• የአንድ ሰው አስጨናቂ ሁኔታዎች ልምድ እና ደረጃ ላይ የማህበራዊ ድጋፍ እና ማህበራዊ ግንኙነቶች ተፅእኖን ማጥናት ፤

• በተለያዩ ዘርፎች እና የሕይወታችን ወቅቶች ውስጥ የጭንቀት መገለጫዎች ልዩነቶችን ማጥናት (ስሜታዊ ማቃጠል ፣ ጾታ ፣ የሙያ ውጥረት ፣ ጉርምስና ፣ ፈተናዎች ፣ እርግዝና ፣ ፍቺ)።

• በአይምሮ ጤንነት እና በአንድ ሰው ስሜታዊ ሁኔታ ላይ የማይክሮስታስተሮች ተፅእኖን ማጥናት። (ለምሳሌ ፣ “ጠብታ ድንጋይ ይለብሳል” በሚለው መርህ ላይ በመሥራት ሰዎች የዕለት ተዕለት ጭንቀቶችን አሉታዊ ተፅእኖ እምብዛም እንደማያውቁ ይታወቃል።እና ማይክሮስታስተሮች በጣም ከባድ በሆኑ አስጨናቂ ሁኔታዎች ውስጥ ልምዶችን ሊያሳድጉ ይችላሉ።)

• በባህሪው እና በግለሰባዊ ልማት ታሪክ (አናሜኒስ) ላይ በመመስረት የጭንቀት ተፅእኖ ደረጃን ማጥናት።

በአንቀጹ ውስጥ ፣ የሚከተሉት ጥያቄዎች በበለጠ ዝርዝር ውስጥ ከግምት ውስጥ ይገባሉ -በውጥረት ሁኔታ ውስጥ እና ከጭንቀት በኋላ በሰውነት ውስጥ ምን ለውጦች ይከሰታሉ ፣ በሰው ባህሪ ውስጥ እንዴት እንደሚታዩ ፣ የጭንቀት ሕክምና እና መከላከል ዘዴዎች ምንድ ናቸው ፣ በተለይም በልጆች ፣ በጉርምስና ዕድሜዎች ፣ በሴቶች ፣ በወንዶች ውስጥ የጭንቀት ተሞክሮ።

ያገለገሉ ጽሑፎች ዝርዝር:

ጂ.ቢ. ሞኒና ፣ ኤን.ቪ. የሬናላ ስልጠና “የመቋቋም ሀብቶች”

* ኢ ኤም ቼሬፓኖቫ « የስነልቦና ውጥረት: እራስዎን እና ልጅዎን ይረዱ”